Dieta insulinowa
INSULINOOPORNOŚĆ
Insulinooporność można zdefiniować jako oporność tkanek obwodowych na insulinę. Aby zrozumieć jak ważne jest zastosowanie odpowiedniego modelu żywienia w tej jednostce chorobowej należy zrozumieć istotę tego zaburzenia.
Patofizjologia tej jednostki chorobowej polega na tym, że tkanki obwodowe głównie mięśnie i komórki tłuszczowe, do których dociera wraz z krwią insulina w celu ułatwienia wykorzystania glukozy przez ich komórki, są odporne na jej działanie. Nie rozpoznają one lub słabo rozpoznają sygnał związany z obecnością insuliny, że mają otworzyć swoje kanały, aby glukoza mogła wniknąć do ich wnętrza.
Tkanki obwodowe są mniej wrażliwe na insulinę, przez co jej wychwyt jest zmniejszony i występuje hiperglikemia, czyli nadmiar glukozy we krwi. Organizm, żeby skompensować zmniejszoną wrażliwość tkanek obwodowych na insulinę, wydziela jej coraz więcej. Przy zwiększonej produkcji insuliny powstaje hiperinsulinemia. W miarę upływu czasu trzustka stopniowo ulega degradacji i nie jest w stanie wyprodukować insuliny w takiej ilości, aby zrekompensować oporność tkanek obwodowych.
Kiedy trzustka nie jest w stanie wytwarzać większych ilości insuliny, glukoza, zamiast wnikać do komórek, pozostaje we krwi – podnosi się jej poziom, początkowo do takich wartości, że mamy do czynienia ze stanem przedcukrzycowym, a z czasem rozwija się cukrzyca typu 2.
Leczenie tej przypadłości nie jest łatwe i konieczne jest konsekwentne długotrwałe działanie. Niezbędne jest wprowadzenie odpowiedniego sposobu żywienia oraz regularnej aktywności fizycznej, tak aby zwiększyć wrażliwość mięśni na insulinę.
Dieta to jeden z ważniejszych czynników leczenia insulinooporności. Ważne, żeby uświadomić sobie, że zmiana nawyków żywieniowych jest bardzo ważna. Ponadto każda dieta jest indywidualnie dostosowana do Pacjenta. Posiłki powinny cechować się przede wszystkim niskim indeksem glikemicznym oraz powinny być spożywane regularnie, aby wyrzut insuliny związany z dostarczeniem do organizmu glukozy jako składowej pożywienia był łagodny. Istotną rolę odgrywa również aktywność fizyczna o umiarkowanym natężeniu, eliminacja stresu, używek oraz odpowiednia dawka snu. U niektórych pacjentów stosuje się leczenie farmakologiczne metforminą, szczególnie wtedy, gdy insulinooporności towarzyszą inne choroby, jednak warto od razu po rozpoznaniu choroby zastosować odpowiedni schemat żywienia, aby konieczność farmakoterapii odsunąć w czasie.
Warto zaznaczyć, że problem insulinooporności nie dotyczy tylko osób otyłych, jednak przypadłość ta może dotknąć również osoby o prawidłowej masie ciała. Insulinooporność często występuje z innymi jednostkami chorobowymi jak np. zespołem policystycznych jajników. Z tego względu bardzo ważna jest wczesna przesiewowa diagnostyka w tym kierunku, tak aby rozpoznać chorobę na wczesnym etapie i ograniczyć możliwie jej rozwój w czasie.